Các yếu tố ảnh hưởng đến sự đậu trái sầu riêng

Giai đoạn ra hoa – đậu trái là thời điểm quan trọng quyết định trực tiếp đến năng suất của cây trồng, và sầu riêng cũng không ngoại lệ. Quá trình thụ phấn, thụ tinh và giữ trái non chịu tác động bởi nhiều yếu tố khác nhau. Việc hiểu rõ những yếu tố ảnh hưởng đến sự đậu trái sầu riêng, giúp bà con hạn chế rụng trái và nâng cao năng suất cũng như chất lượng sản phẩm. Hãy cùng New ECO tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây!

Xem thêm

Cơ chế tác động của Acid Humic đến cây trồng

Quy trình xử lý ra hoa sầu riêng hiệu quả

1. Thời tiết ảnh hưởng đến sự đậu trái sầu riêng

Nhiệt độ:

• Nhiệt độ tối ưu cho thụ phấn và thụ tinh: 24–30°C.
• Nhiệt độ trên 35°C dễ làm khô đầu nhụy, giảm khả năng nảy mầm của hạt phấn → giảm đậu trái.
• Trời lạnh dưới 18–20°C làm chậm quá trình thụ tinh.

Độ ẩm:

• Độ ẩm quá cao (trên 85%) dễ làm phấn bị vón, giảm chất lượng phấn ảnh hưởng đến quá trình thụ phấn và sự đậu trái sầu riêng
• Độ ẩm thấp (<50%) làm hạt phấn khô nhanh, giảm sức sống.

Mưa gió:

• Mưa trong lúc hoa nở làm rửa trôi phấn, cản trở côn trùng thụ phấn.
• Gió mạnh làm rụng hoa và trái non.

2. Tình trạng sức khỏe của cây

Độ sung của cây:

• Cây phải hoàn thành chu kỳ nuôi đọt trước khi xử lý ra hoa.
• Cây suy yếu hoặc mới bệnh xong thường khó đậu trái do thiếu năng lượng.

Bộ rễ:

• Rễ sầu riêng rất nhạy cảm. Nếu bị ngập úng, thối rễ → cây không đủ sức nuôi trái.
• Đất nén, bí khí cũng làm hạn chế hoạt động hút dinh dưỡng.

Sâu bệnh: bọ trĩ, rầy xanh, nấm Phytophthora, nấm tấn công hoa – trái non. Sâu bệnh hại mức độ nặng có thể gây rụng hoa, trái hàng loạt hoặc làm trái bị dị dạng.

3. Dinh dưỡng và vai trò đối với sự đậu trái sầu riêng

Dinh dưỡng là một trong những yếu tố quan trọng nhất quyết định khả năng thụ phấn – thụ tinh và giữ trái non của sầu riêng. Nếu cây thiếu hoặc mất cân đối dinh dưỡng trong giai đoạn này, hoa dễ rụng, trái non phát triển kém hoặc rụng sinh lý nhiều hơn bình thường. Dưới đây là các nhóm dưỡng chất then chốt ảnh hưởng trực tiếp đến sự đậu trái sầu riêng:

1. Bo (Boron) – Dưỡng chất không thể thiếu cho thụ phấn – thụ tinh

• Bo tham gia vào quá trình hình thành và phát triển ống phấn, giúp hạt phấn nảy mầm tốt trên đầu nhụy.
• Thiếu Bo khiến hạt phấn yếu, ống phấn phát triển chậm, thậm chí không tới được bầu noãn → giảm tỷ lệ thụ tinh.
• Hoa sầu riêng thiếu Bo thường rụng sớm, trái non dễ bị biến dạng hoặc rụng trong những ngày đầu sau khi đậu.

Dùng Bo dạng hữu cơ hoặc Bo Chelate 10–15 ngày trước khi hoa nở và lặp lại ở giai đoạn hoa nở rộ.

2. Canxi (Ca) – Tăng độ bền cuống trái và chống rụng trái non

• Canxi giúp tăng cường liên kết giữa các tế bào, làm cuống hoa và cuống trái cứng cáp hơn.
• Ca còn giúp cân bằng hấp thu dinh dưỡng, đặc biệt là K và Mg, hạn chế tình trạng rối loạn sinh lý.
• Thiếu Ca cây dễ bị:
  • Rụng trái sinh lý nhiều
  • Trái non vàng cuống
  • Phát triển thiếu đồng đều
• Sử dụng Canxi hữu cơ hoặc Ca-boron để tăng hiệu quả hấp thu.

3. Kali (K) – Dinh dưỡng ổn định trái non và tăng vận chuyển chất

• Kali thúc đẩy vận chuyển đường và dinh dưỡng từ lá về trái, giúp trái non phát triển ổn định.
• K đóng vai trò quan trọng trong việc:
  • Tăng sức chống chịu cho cây
  • Ổn định áp suất thẩm thấu
  • Giảm stress khi thời tiết nắng nóng hoặc mưa trái mùa
• Thiếu Kali thường dẫn đến trái non phát triển chậm, cuống yếu, dễ rụng.

Nên ưu tiên sử dụng Kali Sunfat (K₂SO₄) hoặc các dạng K hữu cơ để hạn chế sốc rễ.

4. Đạm (N) – Cần kiểm soát chặt chẽ

• Đạm giúp cây phát triển lá và đọt, nhưng giai đoạn ra hoa – đậu trái cần hạn chế đạm, vì:
  • Đạm cao → kích thích ra đọt non mạnh
  • Đọt non cạnh tranh dinh dưỡng với hoa và trái
  • Nguy cơ thối rễ, nấm bệnh tăng
• Vì vậy, nhà vườn nên giảm mạnh đạm từ trước khi xử lý ra hoa đến hết giai đoạn trái non (20–30 ngày sau đậu).

5. Magiê (Mg) – Tăng quang hợp, nuôi trái tốt

Magiê là thành phần của diệp lục, giúp lá tăng cường quang hợp, tạo ra nhiều tinh bột và đường để nuôi hoa – trái. Thiếu Mg, lá úa vàng, khả năng tích lũy dinh dưỡng giảm → cây yếu, giữ trái kém.

6. Lân (P) – Hỗ trợ quá trình ra hoa và hình thành mầm hoa

Lân giúp: tăng cường tạo rễ, giúp cây hấp thu tốt hơn các dưỡng chất quan trọng, ổn định năng lượng ATP, phục vụ quá trình phân hóa hoa.

7. Hữu cơ – Vi sinh – Humic/Fulvic – Nền tảng giữ rễ khỏe

Một hệ rễ khỏe là điều kiện tiên quyết để cây đậu trái tốt. Bổ sung hữu cơ – vi sinh giúp:

• Cải thiện cấu trúc đất, tăng độ tơi xốp
• Tăng mật độ rễ tơ – nơi hấp thu dinh dưỡng mạnh nhất
• Giảm nguy cơ sốc nước, ngộ độc hữu cơ, nấm bệnh rễ
• Ổn định dinh dưỡng và hạn chế rụng trái bất thường

Humic và Fulvic còn giúp chelate dinh dưỡng, giúp cây hấp thu Bo, Ca và K hiệu quả hơn.

4. Ảnh hưởng của nước và độ ẩm đất đến sự đậu trái sầu riêng

Sầu riêng ra hoa – đậu trái cần độ ẩm ổn định, không quá khô, không ngập úng. Thiếu nước làm mất cân bằng sinh trưởng gây rụng hoa, rụng trái non. Thừa nước gây sốc rễ, đứt rễ tơ, kích đọt non, từ đó giảm đậu trái. Tưới nhỏ giọt/ phun mưa tán thấp là phương pháp phù hợp giúp duy trì độ ẩm đều.

5. Hoạt động thụ phấn làm tăng sự đậu trái

Sầu riêng có hoa lưỡng tính nhưng thời gian tung phấn và nhận phấn không cùng lúc. Hạt phấn mọc thành khối, dính, được thụ phấn nhờ dơi. Để tăng tỷ lệ thụ phấn cho sầu riêng, nhà vườn thường:

• Thụ phấn bổ sung bằng phương pháp thủ công
• Trồng xen các giống sầu riêng để tăng nguồn phấn
• Nuôi dơi

Thụ phấn nhờ dơi và thụ phấn bổ sung

6. Giai đoạn rụng sinh lý

Sau khi đậu trái, sầu riêng thường rụng 2 đợt:

• Rụng sinh lý lần 1: 10–14 ngày sau đậu.
• Rụng sinh lý lần 2: 25–35 ngày sau đậu.

Nhiều vườn nhầm tưởng đây là bệnh và can thiệp quá mức. Trường hợp rụng trái bất thường là do:

• Thiếu Bo – Ca – K
• Ngộ độc hữu cơ, nấm bệnh, sốc nước
• Cây suy yếu, mang quả vượt sức

7. Giải pháp giúp tăng tỷ lệ đậu trái sầu riêng tốt hơn

Các biện pháp làm tăng sự đậu trái sầu riêng, giảm rụng sinh lý:

• Duy trì độ ẩm đất ổn định, tránh sốc nước.
• Tăng cường Bo + Ca trước – trong lúc hoa nở.
• Bổ sung Kali để ổn định phát triển trái non.
• Hạn chế đạm và hạn chế ra đọt trong thời kỳ hoa – trái.
• Sử dụng vi sinh – hữu cơ – humic để kích hoạt rễ.
• Quản lý sâu bệnh, đặc biệt là nấm và bọ trĩ.
• Tạo điều kiện cho côn trùng thụ phấn, hạn chế phun thuốc vào buổi tối.
• Tỉa bớt hoa – buồng trái để cây nuôi trái tốt hơn.

Sự đậu trái sầu riêng phụ thuộc vào nhiều yếu tố: thời tiết, sức khỏe cây, nền dinh dưỡng, hoạt động thụ phấn và kỹ thuật chăm sóc. Việc nắm vững các yếu tố này sẽ giúp nhà vườn chủ động quản lý vườn tốt hơn, giảm rủi ro rụng trái, tăng năng suất và chất lượng vụ sầu riêng.

Bạn cần tư vấn, hỗ trợ vui lòng liên hệ:

CÔNG TY CP PHÁT TRIỂN SINH THÁI MỚI

Website: sinhthaimoi.com | Email: saleneweco@gmail.com

Fanpage: https://www.facebook.com/Sinhthaimoi