ĐẶC ĐIỂM RỄ CÂY SẦU RIÊNG VÀ KỸ THUẬT CANH TÁC

Sầu riêng được xem là vua của các loại trái cây. Những năm gần đây diện tích sầu riêng không ngừng mở rộng. Kỹ thuật trồng, chăm sóc sầu riêng được bà con vô cùng chú trọng, nhất là kỹ thuật chăm sóc, phục hồi rễ sầu riêng. Bộ rễ khỏe thì cây mới khỏe, mới phát triển bền vững.

Xem thêm:

Chất kích thích sinh học thực vật và Acid Humic

1. Đặc điểm rễ sầu riêng

Rễ là một trong những bộ phận chính của cây. Bộ rễ có chức năng hấp thu và dẫn truyền muối khoáng hòa tan, neo đậu và cố định, dự trữ và sinh tổng hợp một số phytohormone. Rễ được xem là bộ phận khởi đầu của quá trình phát triển. Mỗi nhóm cây trồng đều có cấu tạo bộ rễ đặc trưng để phù hợp với hình thái và thích nghi với môi trường sống.

1.1 Rễ cọc sâu và rễ phụ lan rộng

Cây sầu riêng có rễ cọc sâu 5 – 6m, rễ phụ mọc lan dưới tán, rộng 6 – 8m, thậm chí ăn rộng ra ngoài tán cây. Phần lớn bộ rễ tập trung ở độ sâu 0 – 50 cm để hấp thụ nước và dinh dưỡng. Rễ sầu riêng không chịu được ngập úng, chịu mặn kém.

1.2 Rễ sầu riêng là rễ nấm – không có lông hút

Khác với nhiều loại cây trồng khác, rễ sầu riêng không có lông hút. Thay vào đó, chúng sử dụng hệ rễ nấm cộng sinh chuyên biệt để hấp thụ nước và chất dinh dưỡng trong đất. Chính vì vậy, trong canh tác sầu riêng, bà con nông dân luôn chú trọng việc cải tạo đất, duy trì hệ vi sinh vật trong đất.

1.3 Vai trò quan trọng của bộ rễ

Rễ sầu riêng và các loại cây trồng khác nói chung được chia làm 3 vùng chính:

Vùng rễ từ gốc đến giữa tán (vùng 1): có chức năng chính là neo đậu, giúp cây đứng vững và dẫn truyền dinh dưỡng.

Vùng rễ từ giữa tán đến mép ngoài tán (vùng 2): có chức năng hấp thụ nước và dinh dưỡng nuôi thân cành bên trong.

Vùng rễ ngoài tán (vùng 3): đa số là các rễ tơ, nễ non có chức năng hấp thụ nước, dinh dưỡng nuôi thân cành, đặc biệt là các cơi đọt mới ra.

1.4 Dấu hiệu của bộ rễ sầu riêng khỏe

Có rễ cọc đâm sâu, giúp cây đứng vững và hút nước tầng sâu. Rễ bàng lan rộng, khỏe mạnh, hỗ trợ hấp thu dinh dưỡng hiệu quả. Trên mặt đất xuất hiện nhiều rễ tơ màu vàng sáng, với chóp rễ trắng – dấu hiệu rõ ràng cho thấy rễ đang hoạt động tốt và sinh trưởng mạnh.

2. Kỹ thuật chăm sóc rễ sầu riêng

2.1 Đắp mô

Sau khi cày xới, đào mươn lên líp hoặc đào rãnh thoát nước, tiến hành đào hố và đắp mô trên hố đã đào. Công tác đắp mô khi trồng sầu riêng là cần thiết, đặc biệt ở khu vực Đồng bằng Sông Cửu Long. Đắp mô giúp cho kết cấu đất vùng rễ thoáng khí, hạn chế ngập úng trong mùa mưa và lây lan nấm bệnh.

2.2 Bón phân

Dựa vào đặc điểm các vùng rễ của cây để canh chỉnh các bón phân cho hợp lý:

• Bón phân ở khu vực từ giữa tán đến ngoài tán cây vì đây là vùng tập trung nhiều rễ tơ – loại rễ có khả năng hấp thu dinh dưỡng tốt
• Nuôi bộ khung thân, cành lá đồng đều nên tập trung bón phân vùng rễ thứ 2 ở thời điểm lá lụa
• Muốn cây phá triển thêm cơi đọt mới, kéo đọt nên bón phân ở vùng rễ thứ 3 khi cơi đọt nhú mũi giáo.

2.3 Cân bằng phân bón hữu cơ và vô cơ

Sau khi sử lý tuyến trùng, bón vôi, bà con nên sử dụng thêm Acid Humic, Amino acid trước hoặc sau khi bón phân hữu cơ hoặc NPK 3 – 4 ngày sẽ giúp cây ra rễ mới, hấp thu dinh dưỡng tốt hơn. Cây hồi phục nhanh hơn.

Acid humic và Amino Acid đều là các hoạt chất kích thích sinh học tự nhiên không những giúp cây ra rễ mới, hấp thu dinh dưỡng nhanh mà còn cải tạo đất, nuôi dưỡng hệ vi sinh vật đất.

Sầu riêng hấp thu dinh dưỡng thông qua rễ nấm. Cho nên, để cây sầu riêng phát triển khỏe mạnh và đạt năng suất cao, cần kết hợp phân bón hữu cơ, phân vi sinh và vô cơ một cách cân đối. Điều này không chỉ cung cấp đủ dinh dưỡng mà còn bảo vệ và duy trì hệ vi sinh vật có lợi trong đất – đặc biệt là nấm rễ cộng sinh.

• Tăng cường khả năng hấp thu dinh dưỡng bằng cách mở rộng diện tích tiếp xúc thông qua mạng sợi thu nhỏ
• Hỗ trợ hút nước – chống chịu hạn
• Tăng sức đề kháng với nấm bệnh thông qua cạnh tranh môi trường sống, dinh dưỡng,…
• Cải thiện cấu trúc đất
• Kích thích sản sinh hoc-mon sinh trưởng tự nhiên
• Tăng cường hiệu quả hấp thu dinh dưỡng và giảm phân hóa học

Tài liệu tham khảo:

• TS. Bùi Minh Trí, 2020, Bài giảng Hệ thống học Thực vật, Phần 5. Bộ Rễ
• Sổ tay Hướng Dẫn Kỹ thuật Canh tác Cây Sầu Riêng thích ứng với Biến đổi khí hậu

Rễ sầu riêng đóng vai trò then chốt cho sự phát triển, kháng bệnh và năng suất của cây. Hiểu rõ về cấu trúc và đặc điểm của rễ sẽ giúp bà con chăm sóc cây tốt hơn. Hãy đồng hành cùng New ECO để thảo luận các chủ để tiếp theo nhé!

CÔNG TY CP PHÁT TRIỂN SINH THÁI MỚI

Website: sinhthaimoi.com | Email: saleneweco@gmail.com

Fanpage: https://www.facebook.com/Sinhthaimoi